Thật ra, đối với một số công việc freelancer chẳng hạn như phiên dịch hay lập trình thì có một số trang chuyên dụng. Nhưng freelancer rất đa dạng về ngành nghề nên oDesk và Elance nổi tiếng nhờ tính tổng hợp của nó.
Nếu bạn là một freelancer chuyên nghiệp hay lâu năm tại Việt Nam, chắc hẳn bạn phải biết đến hai trang web này. Hai trang web này khá uy tín, đầy đủ các tính năng và có nhiều việc nhất. Mà đối với freelancer, công việc chính là nguồn sống. Mình sẽ không dùng những thông tin Google mà dùng chính trải nghiệm 4 năm qua để miêu tả về 2 trang này.
Sơ lược về out-sourcing market sites
Nếu đi ngay vào oDesk và Elance thì chắc nhiều bạn mới hơi bỡ ngỡ nên mình sẽ nói sơ một chút trước.
Freelancer là người làm việc tự do, tức là phải có công việc và có thù lao. Nhưng làm sao để freelancer đó có việc thì cũng giống như sinh viên mới ra trường phải làm hồ sơ đi tìm các công ty tuyển dụng ngoài đời hoặc trên mạng rồi nộp. Làm việc trực tuyến cũng tương tự như vậy nhưng mềm dẻo và dễ dàng hơn.
Đầu tiên là có một số trang gọi là chợ việc làm (out-sourcing market), thường các trang này phân ra 2 dạng là người tìm việc và người đăng việc. Khách hàng sẽ đăng công việc lên với đầy đủ mô tả, ngân sách mong muốn (budget) và một số yêu cầu riêng mà chính họ tự kiểm tra hoặc do trang hỗ trợ.
Sau đó các worker (người làm việc) sẽ thông qua các từ khóa liên quan đến kĩ năng và khả năng của mình mà tìm ra việc, sau đó họ sẽ bỏ giá (bid) cùng với thời gian hoàn thành và một thư ứng tuyển (cover letter) nhằm lọt vào mắt xanh người đăng việc.

Dưới đây là 2 trang mà theo mình là phù hợp với freelancer Việt Nam nhất vì tính tiện dụng dễ dùng, công việc nhiều và nhiều tính năng hay.
Giới thiệu về oDesk và Elance
Thời mình mới bắt đầu freelancer, mình chỉ biết oDesk vì trang này được recommend tại rất nhiều bài viết về freelancer. Ý nghĩa của từ oDesk là Zero Desk, là làm việc không cần bàn, ý muốn hướng đến công việc tự do mà bạn có thể làm mọi nơi không cần ra công sở. Quả thật, giao diện đơn giản, không đẹp lắm nhưng mở hồ sơ nhanh gọn. Phí hoa hồng là 10% thanh toán. Tức là nếu khách hàng thanh toán cho bạn 100$ thì oDesk được 10$.
Sau đó tầm nửa năm thì mình biết đến Elance. Ngoài ra còn nhiều trang freelancer khác như vworker (sau này bị trang nào đó mua lại), peopleperhour,… Nhưng thua xa hai trang trên. Elance có giao diện đẹp hơn, tính năng vượt trội hơn nhiều và phí hoa hồng chỉ có 8,75%. So với oDesk thì rẻ hơn, nếu bạn nghĩ 8,75% không khác 10% bao nhiêu thì hãy tưởng tượng bạn làm 1 dự án lớn khoảng 1000$ hoặc bạn làm trong 4-5 năm và thu nhập lên đến khoảng 4000-5000$ thì mức hoa hồng đó cũng khá là chênh lệch đấy.
Cả hai công ty đều nằm ở Mỹ. Ban đầu thì mình làm ở oDesk trước, rồi qua Elance, ban đầu không thích Elance vì lúc mới qua cũng chân ướt chân ráo bỏ giá có trúng được việc nào đâu. Nhưng có một thời gian hình như là năm 2013, mình chỉ toàn trúng dự án ở Elance còn oDesk thì không. Rồi có lúc ngược lại.
Tuy nhiên, khoảng nửa năm trước, Upwork đã mua lại cả oDesk và Elance rồi sát nhập lại thành 1. Thương vụ hình như tới vài trăm triệu USD, các bạn có thể google thêm. Bây giờ thì Elance sắp đóng cửa rồi nên mình chủ yếu là làm với các khách hàng riêng, thỉnh thoảng vẫn bỏ giá ở oDesk.
So sánh
oDesk (Upwork cũ)
– Apply thoải mái mọi công việc
– Tải nhanh hơn Elance
– Thiên về việc tính tiền theo giờ (hourly rate job) hơn là thanh toán một lần (Fixed price)
Nhược điểm:
– Ban đầu là không có Connects như Elance nên hay có tình trạng spam
– Giao diện không đẹp lắm
– Phí hoa hồng thanh toán 10%
Upwork
Ưu điểm:
– Giao diện mới khá hơn nhưng vẫn giữ style của oDesk
– Bớt spam hơn trước vì cần Connects để bỏ giá công việc
– Có bảo vệ thanh toán (Escrow) cho các công việc thanh toán một lần
– Tải chậm hơn cả Elance
– Có connects nên người mới sẽ khó tham gia nhiều dự án
– Khách hàng Ấn Độ nhiều (toàn đi nhận dự án rồi giao lại với giá siêu bèo)
Elance
Ưu điểm:
– Giao diện đẹp
– Khách hàng châu Âu nhiều
– Phí hoa hồng 8.75%
– Dự án tối thiểu 20$, nên đôi khi có mấy việc rất nhỏ mà vẫn nhận được 20$.
– Có Escrow giữ tiền
Nhược điểm:
– Tải cũng hơi chậm
– Không thể drag-and-drop tập tin như Upwork
Phần 4 này có lẽ đã cho bạn một chút khái quát và đặc điểm về hai trang chợ việc làm nổi tiếng cho freelancer Việt. Phần 5 sẽ nói về thanh toán, vấn đề mà nhiều bạn hay thắc mắc cũng như cách kết hợp các phương thức để được lợi nhiều nhất khi làm việc tại oDesk và Elance.
Các bạn có bất kỳ thắc mắc gì hoặc muốn yêu cầu hiểu thêm gì về freelancer, blog thì liên hệ với mình nhé hoặc để lại bình luận. Mình sẽ hỗ trợ hết sức có thể.
Anh có thể cho em biết về cách bid để thành công được không? Em chưa hiểu lắm cách bid của 2 trang này.
Chào bạn,
Elance tạm thời sắp đỏng cửa và chỉ còn Upwork. Về việc bid giá thì mình sẽ có một bài để chia sẻ kinh nghiệm về vấn đề này.
Có nhiều yếu tố để quyết định việc bạn được khách chọn lắm.
Nhưng có hai điều chính bạn cần nhớ khi bid:
– Nếu bạn bid trễ hoặc là người mới thì thù lao nên thấp để thu hút được người bán.
– Nếu bạn có thể bid sớm và tự tin vào profile thì có thể nêu mức giá mà bạn thấy hợp lý.
Anh cho em hỏi về Cover Letter một chút. Cách viết một cover letter là như thế nào vậy anh? Bao gồm những gì? Cám ơn anh
Chào bạn, rất khó để nói hết trong 1 comment, mình sẽ đăng 1 bài viết hướng dẫn viết cover letter sớm. Thật ra tùy mỗi người có cách viết khác nhau. Chỉ cần chú ý một số điểm cơ bản. Bạn đăng ký theo dõi blog nhé. Mình sẽ sớm đăng từ đây đến cuối tuần.
Vì ở đầu bài bạn có đề cập, cho mình hỏi trang chuyên dụng cho freelancer phiên dịch là gì vậy bạn? Cảm ơn.
Chào bạn, đó là trang proz nhé 🙂
Cảm ơn rất nhiều. Sao đến bây giờ mình mới biết mấy cái này nhỉ, làm freelancer, rồi các trang như upwork, vlance, rồi paypal các thứ…Tất cả đều nhờ thất nghiệp mà ra 🙁 Mà khi gia nhập thì cộng đồng đã phát triển khá mạnh rồi, cạnh tranh cực kỳ cực kỳ cao, mình mới gia nhập, bid muốn hết connects luôn mà chưa trúng được cái nào cả :(:( Haizz biết đến khi nào mới có cái offer đầu tiên đây.
Chào bạn
Đó là một phần của cuộc sống. Ta có thể là người đến sau và những người đi trước đã có ưu thế rồi. Do đó ta phải nỗ lực gấp đôi, gấp ba để làm tốt hơn họ thì mới thành công được.
Lúc mình đến với Freelancer, mặc dù còn hoang sơ nhưng khi đó cũng có nhiều người rất giỏi đang làm và họ giành hầu hết dự án. Nhưng mình vẫn kiên trì không bỏ cuộc để có ngày hôm nay.
Hy vọng bạn cố gắng.
Vâng, cám ơn bạn đã chia sẻ. Lúc reply ở trên chỉ sợ bạn quăng lại những comment đại loại như: hãy đọc lại bài 5 yếu tố để giành việc thành công…:) Người thành công rồi nói gì nghe cũng thấy đúng hết mà…:)
Nổ lực và kiên trì là chắc chắn rồi nhưng mà cơ hội mãi vẫn chưa đến. Thế mới nói làm sao để là người chơi giỏi trong cuộc sống này? Con đường đi đúng cũng rất quan trọng. Thời trẻ mình không có 1 người mentor nên đã đi những bước đi sai lệch, sai 1 ly đi 1 dặm, mất rất nhiều tuổi xuân và cơ hội. Bây giờ mình nổ lực cố gắng như người mới bắt đầu trong lĩnh vực này. Nhưng cơ hội đầu tiên chưa xuất hiện. Tiếp tục kiên trì…
Cám ơn bạn ad đã chia sẻ nhiều thông tin, kiến thức cũng như kinh nghiệm bản thân…rất hữu ích cho những ai muốn tham gia lĩnh vực này. Ai may mắn biết sớm cũng là 1 1ợi thế 🙂
Cảm ơn bạn rất nhiều. Những bài viết của bạn thật sự rất hữu ích cho những người sắp làm freelancers. Chúc bạn luôn thành công với nghề freelancers nhé.